به گزارش صنعت کار، آنچه این شرکتها چه در مدلهای خارجی و چه داخلی داشتهاند، تاثیر مثبت آنها در اشتغال، نوآوری، استفاده جسورانه از ایدهها و کارگروهی بوده است که طی پنج سال گذشته نیز موج جدیدی از راهاندازی این مدل کسب و کار در ایران را به راهانداختهاند؛ به گونه ای که تحت وب بودن و استفاده از بسترهای اینترنتی باعث شده است تا این شرکتها هرچه سریعتر از منابع خارجی و داخلی قابل دسترس بهره گیرند. آنچه اکنون به کمک اشتغالزایی و ترس از بیان ایدهها آمده است، پیدایش مدل جدید کسب و کارهایی همچون شرکتهای نوپا و دانش بنیان است که بر پایه کارآفرینی و ایدههای خلاقانه و نوآورانه شکل گرفته و به خوبی جای خود را در بازار کار پیدا کرده است. گرچه چگونگی شکل گیری دانش بنیانها و استارتاپها تا حدی متفاوت از یکدیگر است، اما مسیر و هدف هر دو به ایجاد اشتغال و تسهیل شرایط بازار کار برای تحصیل کردهها و جویندگان کار منتهی میشود. از سویی دیگر اکثر کسب و کارها در دنیا به سمت تکنولوژیک شدن در حال حرکت هستند و ایران نیز به دلیل دارا بودن نیروی انسانی جوان و کارآمد، منابع طبیعی، ایدهها و جاذبههای بازارش میتواند در ایجاد این گونه کسب و کارها موفق عمل کند، چه بسا که طی پنج سال اخیر افزایش تعداد کسب و کارهای نوپا و رقابت میان آنها نشان از پتانسیل بالقوه این مدل کسب و کارها دارد.
البته ناگفته نماند که طی سالهای اخیر بسیاری از ایدهها و مدلهای کسب و کار در همین زمینه مطرح و راهاندازی شده است، اما به دلایل متعددی همچون ناپخته بودن ایده، نبود تجربه و استفاده از دانش فنی برای راهاندازی کسب و کار و یا در مواردی سنگاندازیهای سازمانی دلیل شکست آن ایده شده است. از این رو بسیاری از فعالان حوزه کسب و کارهای نوپا بر این باورند که باید پیش از شروع یک استارتاپ، ایده، نوع فعالیت و هدف نهایی آن مدل کسب و کار به خوبی نگارش شود و پیش از شروع کار، با افرادی متخصص و دارای تجربه دراین زمینه مشورت شود.
نگاه دولت به استارتاپها
از سال 93 که سرعت راهاندازی کسب و کارهای نوپا شدت گرفته، دولت نقش اساسی در این زمینه داشته است، چرا که ایجاد بسترهای مناسب و همکاری شرکتهای بزرگ با ایدههای نوپا در شرایطی باعث شده است تا امروز بسیاری از مشاغل سر و سامان گیرند و به عبارتی بازار کار با تعدیل قیمت همراه شود. نمونه واضح راهاندازی یکی از کسب و کارهای نوپا با حمایت سازمانهای دولتی، استفاده از برنامههای تاکسیهای سیار است که امروز تعداد شرکتهای ارائه دهنده خدمات حمل و نقل شهری بیش از انگشتان دو دست رسیده است و تعداد زیادی از جمعیت بیکار را حداقل به صورت نیمه وقت مشغول به کار کرده است.
حال با تصور اینکه اگر بسیاری دیگر از ایدههای در صف مانده نیز به کمک سازمانهای دولتی و یا خصوصی حمایت شوند و حکم شتاب دهنده را ایفا کنند، به میزان قابل توجهی به ایجاد اشتغال کمک میشود و در مقابل چه گردش مالی برای ایده پرداز خواهد داشت. اما در مواردی غیر قابل انتظار دولت در کنار این ایدهها میماند و از آنها حمایت میکند و در مواردی نیز برای حتی یک مجوز نیز سنگاندازی میکند.
با این حال استارتاپها در مرحله رشد هستند و نفوذ آنها در اذهان عمومی و ترس از بیان ایدهها باعث شده است شرکتهای دانش بنیان و معاونت علمیریاست جمهوری نیز به دنبال راهاندازی استارتاپهای دانش بنیان جهت اشتغال دانش آموختگان باشند و این امر به رشد ایدههای خلاقانه کمک میکند. البته به تازگی نیز محمد جواد آذری جهرمی – وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- هم گفته است که وزارت امور اقتصادی و دارایی طرح نوآفرین که از سوی این وزارتخانه ارائه شده را قبول کرده است و بهزودی با تصویب این طرح در هیات دولت استارتاپها در دوره نونهالی از مالیات معاف خواهند شد. از این رو به نظر میرسد دولت به دنبال حمایت هرچه بیشتر از کسب و کارهای نوپا است. زیرا یکی از نشانههای نمایش تواناییهای این کسب و کارها این است که حداقل طی سه سال اخیر سالن و جشنواره اختصاصی برای معرفی استارتاپها در نمایشگاه الکامپ است که هر ساله پیشرفت آنها نیز بیش از سال گذشته نمایان شده است.
شروع لاک پشتی اما حرکت خرگوشی
از زمان نگارش ایده تا راهاندازی نهایی یک استارتاپ زمان زیادی لازم است تا همه شرایط برای موفقیت فراهم شود، اما بر اساس گفتههای فعالان بازار و مدیران استارتها، نباید انتظار از راهاندازی استارتاپها پاسخ دهی چند روزه یا چند ماهه باشد، چرا که رسیدن به موفقیت و کسب سود در یک ایده نو و کسب و کاری جدید نیازمند زمان است. اما طی همین چند سال و به واسطه تجربیات اتخاذ شده از مدلهای بین المللی کسب و کارهای نوپا، برنامههای آموزشی، نشریات تخصصی، وجود شتاب دهندهها و پتانسیل نیروی انسانی و در نهایت آمادگی بازار برای جذب ایدههای خلاقانه دلیل افزایش سرعت در موفقیت این شرکتها شده است. استارتاپ ویکندها، گردهماییهای ماهانه و تعدد ایدهها، ماهانهها و نشریات تخصصی از جمله این اقدامات هستند. حال آنچه باید درباره راهاندازی استارتاپها دانست، شروع لاک پشتی فعالیتهای این کسب و کارها و حرکت جهشی آنها است. زیرا خاصیت اصلی این شرکتها رشد سریع و به عبارتی حرکت خرگوشی و جهشی آنها است، به گونه ای که پس از موفقیت اولیه، رشد آنها همچون جهش خرگوش و به صورت چشمگیری افزایشی خواهد بود.
اکنون با رشد روز افزون شرکتهای نوپا و وجود مدلهای متعدد کسب و کار، وجود تعداد زیادی تحصیلکرده در زمینه راهاندازی شرکتهای نوپا، مدیران کارآفرین و غیره، به نظر میرسد بهترین زمان است تا معظل بیکاری و اشتغال به کمک دولت و ایجاد بسترهای مناسب برای راهاندازی کسب و کارهای نوپا تسهیل شود. همچنین ایدههای مبتنی بر بستر اینترنت و به واسطه استفاده از تجربیات نسلهای گذشته، مدلهای جدیدی از کسب و کارها در روستاها و شهرها طراحی و معرفی شوند. چرا که کشوری همچون ایران با دارا بودن منابع طبیعی، فضای کافی، نیروی انسانی و غیره، پتانسیل راهاندازی کسب و کارهای نوپا با حداقل سرمایه را دارا است، زیرا در حال حاضر نیز بخش زیادی از کسب و کارهای نوپا و موفق که در زمینه ایجاد اشتغال، صرفه جویی در استفاده از منابع طبیعی، جلوگیری از هدر رفت آب و با هدف معرفی محصولات و تولیدات داخلی در روستاها، شهرستانها و مراکز استانها راهاندازی شدهاند و روز به روز به تعداد آنها افزوده میشود، اما همچنان نیازمند حمایتهای ویژه از سوی دولت و سازمانهای مربوطه هستند.
گزارشگر صنعت کار؛ نگار میرکریمی
انتهای پیام/