ماهنامه صنعت کار نوشت؛ ایمیدرو یکی از سازمان‌های توسعه ای است که گویا حتی اگر دولت هم کوچک شود این سازمان می تواند بزرگ شود و جذب سرمایه گذاری داشته باشد و یا خود اقدام به سرمایه گذاری کند آیا این گذاره درست است؟
کشورهای پیشرفته دنیا مثل ژاپن و کشورهای اروپایی و حتی چین نیز سازمان‌های توسعه‌ای دارند و دلیل شان هم این است که هم ریسک را کاهش می‌دهند و هم جاهایی که دولت یا حاکمیت مدنظر دارد حرکت می‌کنند، به عنوان مثال در حال حاضر چین حضور فعالی در آفریقا دارد، بنابراین ایمیدرو بعنوان سازمانی است که باید به عنوان بازوی دولت و حاکمیت بماند اما، بدیهی است که نباید با بخش خصوصی رقابت کند و در مسیری که بخش خصوصی وارد می شود نباید ورود کند به همین دلیل امروز اکثر معادن خود را با قراردادهای 15 یا 20 ساله یا مدل مشارکت یا مدل های دیگر واگذار کرده و بخش خصوصی در حال فعالیت است.
طبق بررسی‌هایی که درباره طرح‌های نیمه تمام و طرح‌هایی که شروع نشده بود صورت گرفت مشخص شد که این طرح‌ها نیاز به 24 هزار میلیارد تومان سرمایه دارند و امروز تمام این معادن یا شرکت‌ها با مشارکت بخش خصوصی فعال شده و در حال حاضر پروژهایی که در حال افتتاح است سرمایه حدود 21 هزار میلیارد تومان آن توسط بخش خصوصی صورت گرفته است.
اما نمایندگان مجلس درباره واگذاری معادن سئوال داشتند که درست صورت نگرفته است؟
در رابطه با واگذاری معادن، طبق قانون معادن و آیین نامه اجرایی آن اگر فرد حقیقی و حقوقی در مرحله اکتشاف، محدوده‌ای را معین کند در قالب مجوزهایی که می‌گیرد می‌تواند تا پروانه اکتشاف حرکت کند و با گرفتن مجوزها از محیط زیست و سایر سازمان‌هایی که در قانون دیده شده، می‌تواند پروانه معدن را بگیرد و از آن بهره برداری کند، این مسئله در حقیقت مسیری است که وجود دارد و جزو تاکیدات دولت و وزارتخانه است که این امر را سرعت دهد.
اخیرا با تاکید رئیس جمهور و وزیر صنعت مصوبه‌ای ارائه خواهد شد که برای جلوگیری از قفل شدن معادن و برای اینکه امکان استفاده برای همه مهیا شود، زمانبندی تعیین می‌شود برای افراد تا در مدت معین پروانه بهره برداری را به سرانجام برسانند در غیر این صورت پروانه لغو و به مزایده گذاشته می شود.
ایمیدرو در مدت زمان سال 93 تا 96، 250 هزار کیلومترمترمربع پهنه اکتشافی گرفت که 180 هزار کیلومتر از 250 هزار کیلومتر مربع کارهای مقدماتی اکتشافاتی را انجام داد ودر برخی از آنها به حفاری هم رسید و در حال حاضر در حال آگهی کردن برای واگذاری به بخش خصوصی هستیم.
تصمیم نخست ما این است در مرحله اول در20 درصد محدوده می مانیم و 80 درصد را به بخش خصوصی واگذار می کنیم و اگر بخش خصوصی برای تکمیل کردن اکتشاف در مسیر سرمایه گذاری کرد، سهم آن بیشتر می شود و اگر قبول کرد ایمیدرو به طور کامل خارج می شود، سیاست اول دولت و وزارت صنعت این است که بخش خصوصی این کارها را انجام دهد.
به دلیل ریسک بال در اکتشاف، ایمیدرو توانسته آن را کاهش دهد و از سال 93 که کار اکتشافی را شروع کردیم تاکنون 50 میلیارد دلار به ذخایر کشور اضافه شده از جمله آهن، طلا،مس، کرومیت و غیره، بهره برداری از این ذخایر زمانی محقق می شود که سرمایه‌گذاری روی آن انجام شود و اگر بخش خصوص روی این ذخایر سرمایه گذاری کند می تواند این کار را انجام دهد و به نظر می رسد سرعت واگذاری معادن در حال بیشتر شدن است.
پس تحقیق و تفحص که از سوی نمایندگان مجلس مطرح شد بیشتر در چه موردی بود؟
برخی از نمایندگان مجلس در دولت یازدهم گله هایی از وزارتخانه و معاونت معدنی داشتند و نه از ایمیدرو به دلیل اینکه ما معادن خود را واگذار کردیم، گله‌ها مبنی بر این بود که با بروکراسی در واگذاری و لغو واگذاری و همچنین سختگیری که وزارتخانه انجام می‌دهد بخش خصوصی نمی‌تواند ورود کند.
این اختلاف نظری که بین برخی از نمایندگان و وزارتخانه بوجود آمد، تقاضای تحقیق وتفحص در اواخر دولت یازدهم کردند که این تقاضا در اوایل دولت دوازدهم مطرح و در مجلس تصویب شد و در حال حاضر نیز کمیسیون رسیدگی به این امر در وزارتخانه مستقر شده و ریاست هیات تعیین شده نیز با آقای قاضی پور است و تمام واگذاری معادن را بررسی و رسیدگی می‌کنند و پیش بینی این است که طی هشت ماه تا یک سال گزارش آن را ارائه دهند.
آخرین وضعیت طرح‌های هفتگانه فولادی به کجا رسید؟
آهن اسفنجی فولاد سپید دشت، آهن اسفنجی میانه و شادگان تولیدشان شروع شده، آهن اسفنجی فولاد سبزوار و مهریز تا پایان بهمن ماه به بهره برداری خواهد رسید و پیش بینی این است که تا اواخر سال آینده نخستین کارخانه فولاد سپیددشت به بهره برداری برسد و مابقی هم در مدت 24 ماه بهره برداری شوند.
چه میزان معدن اکتشاف شده اورانیوم در کشور داریم؟
درباره اورانیوم اطلاعات ریز آن در اختیار سازمان انرژی اتمی است و طبق قانونی که از قبل انقلاب بوده هرجایی که اورانیوم باشد این سازمان حاکمیت پیدا می‌کند اما، کار خوبی که شروع شده با شرکت اسکامپ این است که در مناطقی که محصولاتی غیر از اورانیوم دارد همکاری مشترک داشته باشیم و از آنها بهره برداری کنیم، به عنوان نمونه معدن بزرگ سنگ آهن در فلات مرکزی در عمق 1500 متری که دو حفاری برای آن صورت گرفته و پیش بینی ما این است که 2 میلیون تن به ذخایر سنگ آهن کشور اضافه خواهد شد.
آیا همچنان کشور فاقد معدن الماس است یا معدنی کشف شده است؟
درباره الماس گزارشی به من نرسیده اما، در این 250 هزار کیلومتر مربع پهنه معادن خوبی در روی، مس و طلا داریم، از نظر طلا وضعیت جالبی داریم از سیستان وبلوچستان و تا کردستان معادن خوب طلا داریم، اخیرا نیز کارهای اکتشافی معدن هیرن در خراسان جنوبی تمام شده و منتظر سرمایه گذاری بر روی آن هستیم همچنین در گذشته ذخیره معدن آنتی موعان در کشور 5 هزارتن بود که با کارهای اکتشافی که طی دو سال انجام دادیم این ذخیره به 35 هزار تن افزایش یافته که می توانیم بر اساس آن کارخانه احداث کنیم، اخیرا سرمایه گذار آن نیز پیدا شده و در زاهدان کارخانه آن را خواهیم ساخت، این مواد در صنایع دفاعی، فضای و کشتی سازی کاربرد خواهد داشت.
سرمایه گذاری در پس برجام چه میزان بوده آیا رقمی که پیش بینی کرده بودید محقق شده است؟
برجام دو موضوع دارد یکی اینکه چقدر سرمایه گذاری در قبال آن جذب شد و موضوع دوم این است که اگر این اتفاق رخ نمی داد چه می شد، قبل از برجام در همین حوزه برای آوردن فناوری و یا حضور مشاوران یا مذاکره با شرکت ها اکثرشان به درخواست‌ها پاسخی نمی دادند یا اگر فردی را می فرستادن نفرات رده پایین تر خود را اعزام می کردند اما، پس برجام مدیران ارشد به ایران آمدند.
اما، سرمایه گذاری زمانی محقق می شود که بیمه‌ها برای حمایت وارد شوند چون باید اعتبار بگیرند اما، متاسفانه در کشور با دو مشکل در این باره مواجه هستیم یکی اینکه ریسک کشور از 3 و 4 در سال 84 به ریسک هفت رسید و با برخی از کشورهای عقب افتاده آفریقایی در یک رده قرار گرفتیم اما، خوشبختانه در سال 2016 از 7 به 6 رسید هرچند هنوز از سال 84 عقب هستیم، دوم اینکه بانک ها و بیمه و شرکت های بزرگ چون در بورس نیویورک هستند و با آمریکایی ها کار می کنند بعد از آمدن ترامپ و فشارهای که به وجود آورد به جهت ترس از دست دادن سرمایه های خود، از همکاری می ترسند اما، با تمام این موارد سرمایه های خوبی جذب شده، مشاورین، پیمانکاران حضور پیدا کردند و تکنولوژی های خوبی وارد شده اما، در وجوه نقد در حدی که پیش بینی می کردیم جذب نشده است اما، امیدواریم با قراردادهایی که وزارت اقتصاد در حال انعقاد است پیش بینی می‌شود بتوانیم مبلغ بیشتری جذب کنیم.
درباره آخرین وضعیت معدن زرشوران هم توضیح دهید؟
یکی از مشکلات معدن زرشوران این بود که در دوران تحریم شروع به کار کرد و شرکت ایرانی اعلام کرد که قادر به اجرای مهندسی آن نیز هستم، در نتیجه این شرکت کار را شروع کرد اما زمانی که ما آمدیم کار متوقف شده بود و با حضور معاون رئیس جمهور در سال 93 افتتاح شد.
این شرکت دو مشکل داشت یکی اینکه فناوری که در اختیار داشت نتوانست تولیدی که مدنظر بود را محقق کند همچنین طراحی کارخانه نیز روی 6 پی پی ام بود که به 4 پی پی ام رسید دومین نکته این بود که برخی ماشین آلات و تجهیزاتی که پیش بینی شده بود، تجهیزات مناسبی نبود و در ادامه، نتوانست فعالیت کند و مشکلات زیست محیطی نیز داشت.
کاری که در این باره صورت گرفت این بود که در سال 94 و 95 برای تولید بیشتر فشار نیاوردیم و اصلاحات را انجام دادیم به طوری که درسال 96 تولید به ماهی 100 کیلو رسیده و پیش بینی این است در سال آینده به 150 کیلو افزایش یابد.
برای فاز دو زرشوران نیز به دلیل اینکه 40 تن به ذخیره آن افزوده شد یعنی از 80 تن به 120 تن رسید، یک طرح توسعه ای برای آن تهیه شد و سه شرکت ایرانی و خارجی ورود کردند.
مشکلی که در زرشوران پیش آمد این بود که پیمانکار به تعهدات عمل نکرد و موجب شد مشکلات به وجود بیاید که طبق مقررات پیمانکارخلع شد و آگهی زده شد تا پیمانکار جدید انتخاب شود.
وضعیت تولید تا انتخاب پیمانکار جدید به چه گونه ای است؟
طبق اختیارتی که قانون به ما داده بود اجازه دادیم پیمانکار معدن انگوران کار را انجام دهد تا پیمانکار جدید انتخاب شود و پیش بینی این است که تا یک ماه آینده این انتخاب صورت گیرد.
انتهای پیام/
