ماهنامه صنعت کار نوشت، در ايران اين صنعت به دليل ايجاد اشتغال، صرفه جوي، درآمد ارزي و ايجاد تحرک در صنايع پايين دستي از اهميت بيشتري برخوردار است. باگسترش صنایع فولادسازی ایران، صنعت و اقتصاد این کشور ارتباط تنگاتنگی با این صنایع پیدا کرده است. اما این بار بحث اصلی ما محوریت ایران ندارد بلکه به سراغ کشوری رفته ایم که از نظر سرانه تولید و جایگاه همانند ایران رفتار کرده و جایگاهی مشابه با ایران در صنعت فولاد دنیا در اختیار دارد.
مکزیک، کشوری در جنوب ایالات متحده آمریکا که از اوایل قرن 20 میلادی فعالیت در زمینه تولید فولاد و آهن را آغاز کرده است. در ابتدا تعداد تاجر یک کارخانه تولید آهن و فولاد در این کشور تاسیس کردند و پس از چند سال اولین محصولات فولاد این کشور وارد بازار شد. با گذر زمان و پیشرفت تکنولوژی شرکت‌های تولید کننده فولاد در این کشور میان سال‌های 1930 تا 1950 رشد چشمگیری داشتند . در ابتدای دهه 1970 دولت مکزیک، کنترل صنعت فولاد را در اختیار گرفت اما خصوصی‌سازی بعدی در این زمینه که در دهه 1990 رخ داد، گامی‌بلند در بهبود وضعیت این صنعت در این کشور آمریکای لاتین بود.
از نکات بارزی که می‌توان در مورد صنعت فولاد مکزیک اشاره کرد پیشرفت آن در طول سال‌های مختلف در کنار پیشرفت تکنولوژی بوده چرا که استفاده از به روزترین امکانات و پیشرفت‌های فنی باعث افزایش تولید و بهبود وضعیت این صنعت در آن کشور شده است. مکزیک یکی از قدیمی‌ترین و پخته‌ترین صنایع فولادی را در منطقه آمریکای لاتین در اختیار دارد و طی سال‌های اخیر همواره رشد تولید داشته است و البته رقابت تنگاتنگی نیز میان تولیدات فولاد این کشور با ایران مشاهده می‌شود که در این رابطه بیشتر توضیح خواهیم داد.
ابتدا بهتر است نگاهی به صنعت فولاد مکزیک و آمار مربوط به سال 2017 آن که از سوی انجمن ملی فولاد مکزیک منتشر شده، داشته باشیم. در سال گذشته تولیدکنندگان فولاد در این کشور توانستند از مرز تولید 20 میلیون تن در سال عبور کنند که این میزان نسبت به سال گذشته که 18 میلیون و 800 هزار تن بود، 6.2 درصد رشد داشته است. این در حالی است که میزان تولید فولاد در ایران در سال گذشته میلادی نزدیک به 21 میلیون تن بوده و ایران در یک رتبه بالاتر از مکزیک قرار دارد.
با توجه به اینکه میزان تولید فولاد در مکزیک هرساله رو به رشد بوده اما میزان مصرف در این کشور نیز با سرعت بالایی در حال افزایش است به طوری که میزان مصرف این ماده در سال 2017 با رشد 4.4 درصدی نسبت به سال گذشته به میزان 29 میلیون و 700 هزار تن در سال رسیده است. اطلاعات این انجمن نشان می‌دهد که ظرفیت اسمی‌تولید فولاد در این کشور 29 میلیون و 500 هزار تن در سال است و در سال 2017 تنها از 68 درصد ظرفیت‌ها استفاده شده که آمار خیلی خوبی برای این کشور به حساب نمی‌آید. رقابت تنگاتنگ ایران و مکزیک در سال‌های 2015 و 2016 بیشتر به نفع این کشور آمریکای لاتین تمام شده است چرا که در این سال 2016 میزان تولیدات مکزیک 18 میلیون و 800 هزار تن و تولیدات ایران 17 میلیون و 900 هزار تن بوده است. در سال 2015 نیز آمار نشان می‌دهد که مکزیک 18 میلیون و 200 هزار تن و ایران 16 میلیون و 100 هزار تن فولاد تولید کرده‌اند.
همانطور که اشاره شد میزان مصرف فولاد در کشور مکزیک از میزان تولیداتش در سال 2017 بالاتر بوده است و این کمبود تولید باید با واردات تامین شود به همین دلیل مکزیک کشور دوازدهم در زمینه واردات فولاد در دنیا نام گرفته است. طبق آمارهای اعلام شده مکزیک در سال گذشته میلادی 5 میلیون و 600 هزار تن بوده که این عدد نسبت به سال 2016 که 4 میلیون و 700 هزار تن بود، در حدود 19 درصد رشد داشته است.
مکزیک از 140 کشور دنیا فولاد وارد می‌کند در میان آن‌ها 5 کشور از میزان صادرات بیشتری به این منطقه برخوردار هستند. کشورهای آمریکا، کانادا، چین، ژاپن و کره جنوبی مهمترین بازارهایی هستند که کشور مکزیک برای تامین فولاد به سراغ آن‌ها می‌رود. طی 11 ماه از سال 2017 کشور آمریکا 3 میلیون و 800 هزار، ژاپن 2 میلیون و 400 هزار و کره جنوبی 2 میلیون تن فولاد به این کشور وارد کرده‌اند و هیچ کشور دیگری بیشتر از 610 هزار تن به مکزیک نفروخته است.
صحبت از واردات که باشد باید نگاهی کوتاه هم به آمار صادرات فولاد در این کشور داشته باشیم. طبق اعلام انجمن ملی فولاد در این کشور، میزان صادرات فولاد با رشد 15.4 درصدی همراه بوده و میزان تجارت آهن مکزیک را در این سال به 9 میلیون و 700 هزار تن در سال رسانده است.
صنعت خودرو و پیشرفت فولاد
برای رشد و بهبود وضعیت یک کشور در صنعتی خاص، ایجاد زیرساخت‌ها و برنامه ریزی‌های بلند مدت بسیار اهمیت دارد. هر کشوری سعی بر آن دارد تا فولادهای تولیدی را در یک صنعت خاص مورد استفاده قرار دهند تا از این طریق میزان تولید را افزایش داده و پیشرفت صنعتی را سرعت ببخشد. زمینه‌های مختلفی برای ورود صنعت فولاد وجود دارد که از جمله مهمترین آن‌ها می‌توان به ساختمان سازی و صنایع خودرو اشاره کرد. مکزیک کشوری بود که با وجود بازار بزرگ خودرو در مرز شمالی یعنی ایالات متحده آمریکا، این صنعت رابا جدیت بیشتری دنبال کرده است و در طول سال‌های مختلف پیشرفت‌های خوبی نیز در همین راستا داشته است.
با رشد بازار خودرو در آمریکا، شرکت‌های خودروسازی بزرگ دنیا میزان فعالیت‌های خود را در مکزیک افزایش داده اند. در دهه 1960 که نیسان و فولکس واگن فعالیت خود را در مکزیک آغاز کردند هر دهه تنها چند پروژه انجام شد که 500 تا 600 هزار تن ظرفیت به ظرفیت مجموعه‌های قبلی اضافه می‌کرد. پس از آن اما با ورود به دوران بد اقتصادی، فضای کسب وکار فولادی مکزیک نیز دچار مشکل شد با این حال در سال 2013 سرمایه‌گذاری‌های نیسان در این کشورباعث شد تا دیگر شرکت‌ها نیز قدم به ورطه سرمایه‌گذاری گذاشته و در نتیجه کمک عظیمی‌به وضعیت بازار فولاد در این کشور کنند.
صنعت خودروسازی از آن دست صنایعی به شمار می‌آید که به خاطر ارتباط تنگاتنگ خود با فولاد، کمک شایانی به پیشرفت این حوزه می‌کند. در مکزیک نیز با رشد صنعت خودروسازی شرکت‌های تولیدکننده فولاد و ورق‌های گالوانیزه که بیشترین کاربرد را در خودروسازی دارد، شروع به مشارکت و امضای قراردادهای تجاری با شرکت‌های برتر خارجی در این حوزه کردند. میزان تولیدات فولادی (ورق‌های گالوانیزه) در سال 2015 در مکزیک نزدیک به 900 هزار تن بود که پیش بینی می‌شود با افزایش واحدهای خودروسازی در این کشور و همچنین افزایش میزان ظرفیت ایجاد شده در هر واحد خودروسازی این عدد به نزدیک 1 میلیون و 800 هزار تن در سال 2020 برسد.
فضای فعالیت‌های مکزیک در هر دوره از تاریخ صنعت فولاد این کشور و همچنین همسانی میزان تولیدات فولاد خام آن‌ها با ایران نشان می‌دهد که کشور ما نیز مسیر درستی در راه صنعت فولاد پیموده و توانسته است جایگاهی مناسب برای خود در دنیا بدست آورد. همانطور که آمارها نشان می‌دهد و در ابتدای گزارش نیز گفته شد، فولاد ایران حتی توانسته است طی سال‌های اخیر میزان تولیدات خود را افزایش داده و با عبور از کشور مکزیک به رتبه 12 دنیا از نظر تولیدات برسد. این رویداد مسلما با برنامه ریزی‌های مختلفی بوده است که تا امروز در این زمینه انجام شده است.
انتهای پیام/
