تغییر و تحول در پتروشیمی ایران با حضور نوروززاده

به گزارش صنعت کار، در طول بیش از پنج سال گذشته تاکنون در راستای توسعه متوازن پارس جنوبی و بهره‌برداری از فازهای مختلف گازی ظرفیت تولید سوخت و خوراک پتروشیمی‌ها افزایش یافت به طوری‌که هم اکنون ظرفیت تولید اتان پارس جنوبی به 6 میلیون تن در سال، گاز متان به 570 میلیون مترمکعب و میعانات گازی به 810 هزار بشکه در روز و گازمایع شامل (پروپان و بوتان) به 7.5 میلیون تن افزایش یافت.

این درحالی است که این افزایش ظرفیت تولید انواع خوراک با بهره برداری از پنج فاز جدید پارس جنوبی امسال هم ادامه می‌یابد تا آنجایی که پیش بینی می‌شود فقط ظرفیت تولید اتان با احتساب پنج فاز جدید و طرح اتان ریکاوری فاز 12 پارس جنوبی از مرز 10 میلیون تن در سال عبور کند.

با افزایش ظرفیت تولید اتان، فصل جدیدی برای توسعه صنعت پتروشیمی ایران باز شد و اتانی که تا سال 92 حکم کیمیا برای مجتمع‌های پتروشیمی را داشت و حتی یک سهمیه‌بندی محترمانه و غیر رسمی برای عرضه اتان در عسلویه اجرایی شده بود حالا به نقطه اطمینان تولید پایدار پتروشیمی‌ها تبدیل شده که نمونه آشکار این تفاوت را می‌توان در نسبت تولید به ظرفیت اسمی پتروشیمی کاویان به‌عنوان بزرگترین تولیدکننده اتیلن صنعت پتروشیمی در سال 96 جستجو کرد و همین شاخص‌ها در سایر واحدهای موجود تولید اتیلن عسلویه قابل مشاهده است.

رویکرد و سیاست منطقی وزارت نفت در قبال توسعه فازهای پارس جنوبی و افزایش ظرفیت تولید اتان هر چند یک گام بلند برای توسعه صنعت پتروشیمی کشور قلمداد می‌شود اما زنگ خطر بزرگ ورود به دوره فراوانی خوراک در صنعت پتروشیمی را باید در صدور مجوزهای احداث طرح‌های جدید صنعت پتروشیمی جستجو کرد.

در دوره تحریم، به دلیل محدودیت‌های متعدد از جمله خرید دانش فنی و لایسنس یا تامین کاتالیست و … عملا توسعه صنعت پتروشیمی از مدل «پلی‌اتیلن» محور به «متانول و اوره» محور تغییر داد و نتیجه این تغییر رویکرد تبدیل ایران به‌بزرگترین تولیدکننده اوره، آمونیاک و متانول جهان در آینده‌ای نه چندان دور است.

در این بین در شرایط فعلی مهمترین حلقه گمشده توسعه صنعت پتروشیمی که با توسعه پارس جنوبی دوره فراوانی عرضه خوراک را تجربه می‌کند تکمیل زنجیره ارزش با محوریت تولید محصولات با ارزش افزوده بالا و پرهیز از تولید محصولات تکراری با ساخت واحدهای پتروشیمی مشابه در کشور است به عنوان مثال تولید انواع پلی‌اتیلن سبک، سنگین و سبک خطی یک اولویت برای توسعه پتروشیمی بوده اما پرسش اینجاست باید چند مجتمع تولیدکننده این سه محصول پتروشیمی در صنعت پتروشیمی ایران شکل بگیرد؟ و آیا صرفا با افزایش ظرفیت نصب شده آن هم با تولید محصولات تکراری و سبد محصولاتی که تنوعی در آن دیده نمی‌شود اهداف توسعه پتروشیمی در ایران را محقق می‌کند؟

با مرور این تغییر و تحولات، با حضور «رضا نوروززاده» به‌عنوان مدیرعامل جدید شرکت ملی صنایع پتروشیمی می‌توان یک تغییر بنیادی در سمت و سوی توسعه صنعت پتروشیمی در سیاست‌های او جستجو کرد به طوری‌که وی چند روز قبل در حاشیه بازدید از برخی طرح‌های در دست ساخت پتروشیمی برای نخستین بار جمله‌ای را در تشریح وضعیت آتی توسعه صنعت پتروشیمی مطرح کرده که تا پیشتر صنعت پتروشیمی با شنیدن جملاتی مشابه آن بیگانه بود.

«نوروززاده» معاون وزیر نفت با اشاره به افزایش ظرفیت تولید اتان در بخش بالادستی صنعت گاز، گفته است: «باید با ایجاد مجتمع‌های جدید میان دستی مانند اتیلن اکسایدها، اکسالات‌ها، و ایزوسیانات‌ها ارزش افزوده بیشتری در مقایسه با مواد پلیمری معمولی ایجاد کنیم.» و این همان جمله کلیدی بوده که در صورت اجرای آن شاهد تغییراتی استراتژیک در سبد تولید محصولات پتروشیمی و پلیمری ایران خواهد بود.

این اظهارنظر درحالی از سوی معاون وزیر نفت مطرح می‌شود که یادمان نمی‌رود محصولاتی همچون اتیلن کلراید، پروپیونیک اسید، اتیلن تتراکلراید، تری‌اتیل آلمینیوم، اتیل آنیلین، اتیلن دی آمین، اتیلن وینیل استات، اواکسیلات ها، اکسیلاک اسید، پلی اتیلن گلایکول و … همگی بخشی از تکمیل کننده زنجیره ارزش اتیلن در صنعت پتروشیمی بوده اما در کمال تعجب در طول چند سال گذشته و همزمان با افزایش ظرفیت تولید اتان و به تبع آن اتیلن بیش از آنکه بر روی تولید این محصولات متنوع تمرکز کنیم مثلا مجوزی برای افزایش دو برابری تولید اتیلن گلایکول‌هایی در صنعت پتروشیمی صادر شده که در صورت اجرای آنها ظرفیت تولید اتیلن گلایکول ایران دو برابر می‌شود اما خبری از تولید سایر محصولات زنجیره اتیلن نیست.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در تکمیل اجرای تفکرات و مدل خاص خود برای توسعه صنعت پتروشیمی هفته گذشته تفاهم نامه‌ای با یک شرکت چینی برای ساخت یک پارک پتروشیمی امضا کرد، تفاهم نامه‌ای که خلا تعدد امضای آن با سرمایه گذاران داخلی و خارجی در دوران پسابرجام به چشم می‌خورد و قطعا صنعت پتروشیمی با این ظرفیت و توان تامین خوراک به پارک‌های بیشتر و فراتری از پارک در دست ساخت «استایرن» عسلویه نیاز دارد.

نکته پایانی آن است که تصمیمات و تفکرات «نوروززاده» در صنعت پتروشیمی بسیار مشابه «محمدرضا نعمت زاده» است، مدیری که با برنامه‌ریزی و ساخت مجتمع‌هایی از جنس پتروشیمی کارون، تندگویان، نوری، جم و … به جای تمرکز بر روی واحدهای تک محصولی سبد متنوعی از انواع محصولات پتروشیمی و پلیمری را تولید کرد تا این صنعت استراتژیک به اتکای محصولات متنوع تاب تحمل در شرایط سخت تحریم را داشته باشد.

منبع: پایگاه اطلاع رسانی نفت و انرژی ایران

انتهای پیام/