ماهنامه صنعتکار نوشت:این روزها نه تنها حال و روز صنعت ساخت و ساز خوب نیست، بلکه صنایع در ارتباط با آن نیز به رخوت و رکود دچار شده‌اند و گویی رکود، همچون موریانه‌ای به همه صنایع ساختمانی رخنه کرده است. چرا که به طور طبیعی هنگامی که مسکن درگیر رکود می‌شود، سایر صنایع و مشاغل مرتبط نیز هم مسیرش می‌شوند، تا جایی که صدای فعالان این صنایع در آمده و دست به دامان شده‌اند. اما با گذشت نزدیک به پنج سال از رکود در صنعت ساخت و ساز، نه تنها دولت نتوانسته است راه‌چاره‌ای پیدا کند ، بلکه بخش خصوصی نیز توان ورود نداشته و مسکن با مشاغل مرتبطش خاکستر نشین شده‌اند. صنعتی که حداقل ۳۰ درصد اقتصاد کشور را به خود اختصاص می‌دهد، آنچنان به رکود رفته است که باید سایر بخش‌های اقتصادی به کمکش آیند. صنعتی که بسیاری از کشورها به دلیل وجود تعداد زیاد نیروی انسانی‌اش، غبطه می‌خورند اما منفعل است و سازش ناکوک شده است. در همین رابطه نیز مهدی پورقاضی رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تهران بر این باور است که امروز همه مشاغل و صنایع به سمت مدرن شدن و به روز شدن حرکت می‌کنند، از این رو باید صنایع وابسته به ساخت و ساز نیز همین رویه را پیش گیرند، به گونه‌ای که دیگر زمان خرید و فروش کالا به صورت سنتی نیست و باید تولید کنندگان علاوه بر فعالیت در بازار داخلی، در جهت فعالیت به سوی بازارهای جهانی نیز حرکت کنند. در ادامه گفت و گوی صنعت کار با مهدی پورقاضی از نظرتان می‌گذرد:
*همانگونه که می‌دانید ساخت و ساز مسکن از نیمه‌های سال ۱۳۹۲ تا‌کنون که در آستانه پنج سالگی‌اش است، در رکود سنگینی به سر میبرد. در این میان صنایع و مشاغل متعددی درگیر این رکود شده‌اند، به گونه‌ای که برخی صاحبان مشاغل توان ادامه فعالیت اقتصادی را نداشتند و از رده صنفی خود خارج شدند. به نظر شما دلیل اصلی تداوم این رکود چیست و چگونه می توان صنایع مرتبط با ساخت و ساز مسکن از جمله صنایع کاشی و سرامیک، لوازم بهداشتی و شیرآلات را از رکود و سکوت بازار نجات داد؟
به طور طبیعی هنگامی که مسکن دچار رکود می‌شود و صنایع وابسته به آن همچون صنایع کاشی سرامیک و لوازم بهداشتی نیز خود به خود با کاهش تقاضا همراه می‌شوند. بر اساس روایت‌های متعدد از صاحبنظران، حدود ۶۰۰ شغل به صورت مستقیم و حدود ۱۲۰۰ شغل به صورت غیر مستقیم با صنعت ساخت و ساز در ارتباط هستند. از این رو انتقال این رکود از ساخت و ساز به صنایعی همچون کاشی سرامیک، شیر آلات و لوازم بهداشتی طبیعی است؛ اما آنچه باعث تشدید این رکود در مسکن شده است به عوامل متعددی برمی‌گردد. یکی از این عوامل کاهش قدرت خرید از سوی مردم است. از این رو این صنایع برای ادامه کار و بقای خود، جز ورود به بازارهای جهانی راهی ندارند. به گونه‌ای که باید راهی برای زنده نگه داشتن بازارها و تولیدات کشور وجود داشته باشد. زیرا هنگامی که صنعت ساخت و ساز بیش از چهار سال در رکود است، باید مشاغل مربوطه راهی برای کسب درآمد پیدا کنند که من معتقدم ورود به بازارهای جهانی یکی از اولین کارهایی است که باید صورت گیرد.
*چگونه این راه ها تسهیل می شوند؟
اگر مسکن در داخل کشور با بحران و رکود همراه است، این وظیفه سرمایه گذاران است تا سرمایه‌ها را از بازاری که سودی ندار به سمتی دیگر ببرند. نه اینکه سرمایه گذاری از مسکن به صنعتی دیگر کوچ کند، بلکه سرمایه‌گذاری در همان حیطه اما در مسیر پردرآمدتری حرکت کند. اما مشکل اینجا است که برخی سرمایه‌گذاران منتظر تصمیم گیری‌های دولتی هستند و خودشان دست به کار نمی‌شوند، چرا که مشاهده شده است طی سال‌های گذشته بسیاری از سرمایه‌گذاران به کشورهایی همچون عراق، پاکستان و ترکمنستان رفته و فعالیت‌های اقتصادی بزرگی در بخش ساخت و ساز صورت داده و توانسته‌اند به واسطه ساخت و سازها و گسترش فعالیت‌ها، سرمایه خود را افزایش دهند و در نهایت به واسطه آن اقتصاد شغل خود را به سمت و سوی صادرات پیش برند.
به طور مثال، این امکان وجود دارد تا برخی فعالیت‌های ساخت و ساز در کشورهای همسایه اجرایی شود؛ که البته انجمن شرکت‌های ساختمانی و صنایع مربوطه نیز باید اقدامات قابل توجهی برای گسترش روابط خارجی، معرفی پروژه‌ها و افزایش گنجایش‌های صادراتی ترتیب دهند.
*به نظر شما در زمانی که در اقتصاد کشور، سرمایه ها کاهش یافته و سرمایه ها از بازار مسکن به سمت بانک ها میل کرده است و در مقابل نرخ سود بانک ها کاهش یافته است، حالا نقش فعالان اقتصادی، بنگاه های بزرگ و اتاق های بازرگانی در حمایت از صنایع چیست؟
در حال حاضر، حدود دو فصل است که تعداد خرید و فروش های مسکن افزایش یافته است. اما هنوز تعداد قابل توجهی مسکن قابل سکونت خالی در بازار موجود است و همچنان بدون مشتری است. از این رو باید فعالان بازار در بخش نوسازی و بهسازی واحدهای مسکونی وارد عمل شوند و به تدریج بازارهای جانبی مسکن را رونق دهند تا فرصتی برای رونق ساخت و ساز فراهم شود. از طرفی دیگر باید سرمایه گذاران وارد پروژه هایی همچون مسکن مهر و ساخت و سازهای ارزان تر شوند چرا که اکنون با تمام شدن ساخت و ساز پروژه های بزرگ مسکونی در کشور تعداد زیادی مهندس، کارگر و غیره بیکار شدند.
*راهکار شما برای فعال شدن و خروج رکود از مسکن چیست؟
من معتقدم باید صنعت ساخت و ساز و بازار مسکن با رقابتی و تکنولوژیک شدن فعال شود. به طور مثال ساخت یک آپارتمان پنج طبقه مسکونی در ایران با یکی از کشورهای همسایه برابر نیست، چراکه در ایران ساخت این چنین ساختمانی نیاز به سه برابر زمان بیشتر نسبت به کشور همسایه دارد. مشکل از این جا آب می‌خورد که هنوز روش‌های سنتی در ساخت و ساز و حتی فروش محصولات غالب است. به گونه‌ای که هنوز خرید و فروش‌های سنتی و سنتی‌سازی در صنعت ساختمان ادامه دارد. به همین ترتیب تا زمانی که تکنولوژی و به روز شدن وارد صنایع و بازارها نشوند، بسیاری از مشکلات نیز از بازارها رخت برنمی بندند.
*این روزها صنایع کاشی سرامیک همانند بسیاری از صنایع دیگر ساختمانی، حال و روز خوبی ندارند؟ به نظر شما وظیفه نهادهای نظارتی اجرایی و اقتصادی در این میان چیست؟
من معتقدم تا زمانی که روش‌های سنتی و به عبارتی توزیع سنتی کالا در کشور حاکم است، اوضاع فعالیت‌های اقتصادی همین روال است. از این رو تا زمانی که تولیدکنندگان به سمت روش‌های مدرن ارائه تولیدات و محصولات خود نروند، رکود ادامه دارد. به طور مثال امروز خرید و فروش کوچکترین و حتی تخصصی ترین کالاها به واسطه سایت های معتبر عرضه کننده به فروش می‌رود. باور دارم، صنایع مرتبط ساختمانی نیز باید در عرضه کالاها و تولیدات خود اندکی تنوع داشته باشند تا شاید بازارشان کمی تکان بخورد. چرا که تولید کننده و عرضه کنندگان کاشی و سرامیک همچنان در خیابان‌های شیراز و بنی‌هاشم تهران نشسته و منتظر مشتری هستند. آنها باید بدانند امروز زمان مدرن شدن است، چرا که این مدرنیته شدن هم به نفع خودشان و هم به نفع اقتصاد کشور است. از این رو بهتر است روش توزیع محصولات شان را تغییر دهند.
*چگونه می‌توانند در زمان رکود روش توزیع محصولات خود را تغییر داد؟
شاید فعالان اقتصادی بتوانند با تجمیع و تشکیل شرکت و انتخاب شریک تجاری برای خود به جای فروش صرف در بازار داخلی، تولیدات خود را در بازارهای جهانی عرضه کنند. به گونه‌ای که فعالیت‌های بازرگانی خود را به سمت بازارهای خارجی سوق دهند و به عبارتی بازارشان را تقویت کنند.
*آیا صنف‌های مرتبط با فعالیت‌های اقتصادی همچون اتاق بازرگانی حامی افزایش ارتباط تولیدکنندگان داخلی با خارج از کشور می‌شود؟
به طور معمول اتاق های بازرگانی به صورت مشخص وارد فعالیت‌های بنگاهی نمی‌شوند و معمولاً در فعالیت‌های انجمنی و تشکلی وارد می شوند. اما برنامه‌هایی برای تشکل ها و کمک به پروژه های بهبود دارند. از این رو به نظر می رسد دولت بتواند با افزایش تسهیلات نوسازی و بهسازی به مردم، افزایش وام های مسکن و همچنین کمک های مالی صنایع ساختمانی را تقویت کند. البته باید این کمک ها از سوی دولت باشد نه بانک ها، زیرا بانک ها به اندازه کافی تسهیلات داده اند.
گفت و گو از خبرنگار صنعتکار؛ نگار میرکریمی
انتهای پیام/
